Kilka dni temu UE opublikowała dokument na temat przyszłego finansowania UE: Reflection paper on the future of the EU finances. Zawiera on pięć możliwych wariantów budżetu Wspólnoty po 2020 roku. Okazuje się, że część wariantów zakłada mniejszy budżet na Wspólną Politykę Rolną i politykę spójności.

– W przedstawionym dokumencie Komisji przewiduje się, że zarówno Wspólna Polityka Rolna jak i polityka spójności miałby mieć „mniejszy udział” w budżecie przy wyborze scenariuszy 1-4. Jedynie opcja 5, czyli mało realne w obecnych warunkach pogłębienie integracji w kierunku federalnym miałoby przynieść wzrost alokacji dla tych polityk – komentuje Czesław Siekierski, poseł do Parlamentu Europejskiego i przewodniczący Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

Mniej na rolnictwo

Polityk wyjaśnia, że zmiana budżetu miałaby polegać na przesunięciu środków z tradycyjnych polityk wspólnotowych, takich jak Wspólna Polityka Rolna (WPR) czy polityka spójności na rzecz „nowych wyzwań”, czyli m.in. bezpieczeństwa i obrony, zarządzania migracjami, badań i innowacji itd.

– Widać więc, że Komisja wpisuje się tutaj w postulaty zgłaszane w ostatnim czasie m.in. przez przewodniczącego Parlamentu Europejskiego Antonio Tajaniego, na które, jako Przewodniczący Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi stanowczo zareagowałem. Mimo, że Tajani odciął się od tego twierdzenia, to wydaje się, że nie było ono przypadkowe, lecz z pewnością jest częścią szerszej kampanii przygotowującej grunt pod znaczące zmiany w finansowaniu poszczególnych polityk unijnych – mówi Siekierski.

Przewodniczący, po lekturze dokumentu, wskazuje, że Komisja Europejska może być gotowa na duże zmiany w polityce rolnej, mimo oporów ze strony komisarza ds. rolnictwa Phila Hogana.  Zwraca też uwagę, że proponowane zmiany w budżecie poddają pod refleksję takie – jeszcze do niedawna mało realne postulaty – jak np. wprowadzenie pewnego poziomu współfinansowania płatności bezpośrednich na poziomie krajowym, zwiększenie finansowania dla najuboższych, małych gospodarstw i zmarginalizowanych obszarów wiejskich kosztem wsparcia gospodarstw towarowych, czy większe wykorzystanie instrumentów finansowych, takich jak niskooprocentowane pożyczki czy gwarancje kredytowe, kosztem dotychczas stosowanego wsparcia bezzwrotnego.

– Ponadto, postuluje się jeszcze głębsze zorientowanie WPR na dostarczanie dóbr publicznych dla społeczeństwa, m.in. w drodze walki ze zmianami klimatu czy ochroną bioróżnorodności – wyjaśnia Siekierski.

W Polsce, przed publikacją dokumentu Komisji szczególnie mocno dyskutowana była kwestia powiązania wypłat z przyszłego budżetu Unii z przestrzeganiem tzw. zasad praworządności. Co prawda Komisja wspomina o takich koncepcjach, lecz nie opowiada się jasno za warunkowością w tym zakresie, niejako czekając na reakcje zainteresowanych stron.

– Należy tutaj postawić pytanie: co na to rządy krajowe? Co na to rząd mojego kraju? – mówi Siekierski.

Propozycję budżetu poznamy jesienią

Dokument Reflection paper on the future of the EU finances nie ma mocy prawnej, lecz ma na celu ukierunkowanie przebiegu dyskusji w sprawie kolejnego budżetu Unii. Niemniej jednak można zakładać, że szereg rozwiązań omówionych w tym dokumencie znajdzie się w propozycjach legislacyjnych, które Komisja przedstawi zapewne jesienią b.r.

– Jest to więc ostatni moment dla obrońców Wspólnej Polityki Rolnej i polityki spójności, aby zewrzeć szyki w obronie finansowania tych bezsprzecznie kluczowych polityk unijnych, których funkcjonowanie przynosi realne i namacalne rezultaty dla obywateli, w postaci m.in. bezpieczeństwa żywnościowego czy znaczącego wsparcia inwestycji w mniej rozwiniętych obszarach Wspólnoty – komentuje Siekierski.

oprac. Kamila Szałaj
Redakcja AgroNews, fot. dreamstime.com