Technologia produkcji żywca wołowego

Opas młodego bydła

Opasanie cieląt zazwyczaj rozpoczynamy w wieku 4- 5 miesięcy gdy cielę osiągnie masę ciała około 120 kg. Za najbardziej opłacalny opas uważa się opas do masy ciała 400 kg w przypadku jałówek i 450 kg w przypadku buhajków i wolców w wieku 18 miesięcy. W sumie odpas z odchowem cieląt zajmuje nam około półtora roku.

Najtańszym sposobem wyżywienia naszego bydła jest w sezonie jesienno-zimowym stosowanie kiszonki i siana jako podstawy dawki, natomiast w lecie trawy najlepiej poprzez wypas zwierząt.

Najekonomiczniej wypasać cielęta urodzone od stycznia do marca, co pozwala wykorzystać nam dwa sezony pastwiskowe i znacznie obniżyć koszty.

Jeżeli nie dysponujemy wystarczającą ilością użytków zielonych, a mamy możliwość przygotowania odpowiedniej ilości dobrych kiszonek i dobrej jakości siana, to warto przeznaczyć na opas cielęta urodzone od października do listopada.

Odchowane przez okres zimowy do wieku około 7 miesięcy będą w stanie bardzo dobrze wykorzystać porost pastwiskowy. Wówczas koniec opasu nastąpi w drugim sezonie zimowym.

Opas półintensywny

Ma na celu uzyskanie masy ciała żywca około 450 kg w wieku 18 miesięcy. System ten polega na podziale okresu odpasu na dwa okresy.

Pierwszy z nich to okres przygotowawczy. Obejmuje on czas do ukończenia przez zwierzę pierwszego roku życia. W tym okresie żywimy głównie paszami gospodarskimi, z niewielkim dodatkiem pasz treściwych. Celem tego okresu jest uzyskanie przyrostów dziennych od 600 g w przypadku jałówek do 700 g w przypadku buhajków i wolców.

Drugim okresem jest okres właściwy. Trwa on około pół roku. W tym okresie zwiększamy ilość pasz gospodarskich i treściwych w żywieniu zwierząt. Celem tego okresu jest uzyskanie przyrostów w granicach 700-1000 g.

Pamiętajmy również o tym że ze względu na szybsze przyrosty, buhajkom należy podać nieco większą dawkę pasz, zwłaszcza treściwych. Zależnie od przyrostów zwierząt na samych zielonkach, dostosowujemy dawki pasz dodatkowych. Jeżeli uzyskane przyrosty są niższe od tych które zaplanowaliśmy, należy zastosować w dawce większą ilość pasz energetycznych takich jak kiszonka z kukurydzy, śruty zbożowe lub mieszanki przemysłowe.

W przypadku żywienia zwierząt zielonką dowożoną z pastwiska należy pamiętać aby była świeża i jak najmniej zapiaszczona. W tym przypadku dokarmiamy według tej samej zasady jak przy wypasie.

Okres zimowy zmusza nas do zmiany podstawy żywienia z zielonki na dobrej jakości kiszonki skarmiane do woli. Najlepszą z kiszonek jest kiszonka z kukurydzy, następnie nieco gorsza z liści buraczanych, a najmniej korzystnie wypada kiszonka z przewiędniętych traw. W tym okresie wskazany jest uwzględnienie w dawkach siana, pasz treściwych a także mieszanki mineralnej.

Opas intensywny

Zadaniem tego opasu jest wykorzystanie szybkiego przyrostu młodego bydła i osiągnięcie dziennych przyrostów w przypadku jałówek na poziomie co najmniej 800 g natomiast u buhajków 1000 g.

W systemie tym podstawę żywienia stanowi pasza treściwa z niewielkim dodatkiem pasz objętościowych, przeważnie siana. Można zmniejszyć ilość pasz treściwych nawet do 2,5 kg przy stosowaniu dobrej jakości kiszonki i zielonki, skutkiem tego może być mniejsze przyrosty.

Opasy te zaleca się trzymać na uwięzi lub w ciasnych kojcach. Radzi się karmić 2 razy dziennie i poić 2-3 razy dziennie w przypadku braku poideł.

Opas ekstensywny

Polega on na żywieniu młodego bydła opasowego paszami o małej wartości pokarmowej. Cechą tego opasu jest uzyskiwanie małych przyrostów oraz opas do masy ciała 400-500 kg przez okres minimum 2 lat. Podstawą żywienia takiego bydła są pastwiska średniej jakości i pasze słomiaste w okresie letnim, natomiast w okresie zimowym kiszonki, siano i słoma.

W przypadku małej ilości pastwisk można opasać ekstensywnie żywiąc bydło w oborze kiszonką z kukurydzy z dodatkiem pasz białkowych.

Na końcu opasu przez ostatnie 3 miesiące prowadzi się dotuczanie w celu uzyskania dobrego żywca i jeszcze większej masy ciała. W tym czasie oprócz kiszonki zwiększa się ilość siana w dawce do około 2,5 kg oraz paszy treściwej do około 2 kg. Przykładowa mieszanka paszy treściwej może składać się z 60 proc. suchych wysłodków buraczanych, 8 proc. śruty zbożowej i otrąb oraz 2 proc. mieszanki mineralnej. Należy pamiętać o pojeniu 2-3 razy dziennie.

Przy wyborze systemu opasu należy kierować się rodzajem i ilością posiadanych pasz oraz materiałem jaki mamy do opasu. Jeśli gospodarstwo ma dobre pastwiska i zielonki z upraw polowych oraz cielęta urodzone jesienią to można zastosować opas półintensywny. Jeśli jest mało użytków zielonych, a istnieje możliwość produkcji pasz, opas dotyczy buhajków, to wskazany jest opas intensywny.

Opas ekstensywny nie jest zalecany gdy mamy dobrej jakości pastwiska i pasze, gdyż wtedy jest nieopłacalny: opasy długo zajmują miejsce w oborze i zużywają dużo paszy bytowej przy małych przyrostach dziennych. Wskazany jest natomiast podczas opasania na bardzo słabych użytkach zielonych i utrzymywaniu bydła całodobowo poza oborą.

W celu zwiększenia produkcji mięsa dobrze jest kryć wszystkie jałówki znajdujące się w stadzie, a po wcieleniu pozostawić do dalszego chowu tylko najbardziej mleczne krowy, pozostałe krowy tzw. razówki, przeznaczyć na opas wraz z ich cielętami. Opasając pierwiastki na dobrym pastwisku, z dodatkiem pasz treściwych, można uzyskać przyrosty dzienne 700 g i więcej. Opasa się je 3-4 miesiące po wcieleniu.

Opas bydła dorosłego

Powodem aby przeznaczyć bydło dorosłe na opas mogą być: wybrakowanie z hodowli z powodu wieku, niskiej wydajności, jakiegoś schorzenia czy zaburzeń w rozrodzie. Sztuk w dobrej kondycji nie należy opasać, natomiast jest to wskazane przy sztukach w słabej kondycji. Warunkami do opasania bydła w słabej kondycji są:

• dobre uzębienie (nie ograniczające dobrego przeżucia i wykorzystania paszy)
• brak schorzeń zagrażających stadu lub uniemożliwiające dobre trawienie i wykorzystanie
• gospodarstwo posiada większe ilości tanich pasz energetycznych

Opas ma na celu poprawienie kondycji zwierzęcia i pozyskanie większej ceny za sztukę (zaliczenie zwierzęcia do wyższej klasy żywca).

Krowy przeznaczone na opas, które dają mleko należy doić, pozwala to zmniejszyć koszty jej utrzymania. Latujące się sztuki warto pokryć co sprzyja zwiększeniu dziennych przyrostów, należy jednak pamiętać, że należy je sprzedać na rzeź do 4 miesiąca ciąży.

Przyrosty masy ciała dorosłych opasów wynikają tylko i wyłącznie dzięki przyrostowi tkanki tłuszczowej. Przyrost ten wymaga większej ilości składników pokarmowych niż przyrost tkanki mięśniowej, wynosi około 8-10 jednostek owianych na kg przyrostu. Zasadnym jest prowadzenie opasu tylko i wyłącznie w celu poprawy kondycji, a nie zwiększenia ciężaru ciała, tym bardziej że obecnie nie ma zapotrzebowania na łój wołowy tylko na lekko przetłuszczone mięso.

Żywienie polega na stosowanie pasz objętościowych soczystych i suchych do woli. Paszami takimi mogą być: zielonka, kiszonka, wywar ziemniaczany, plewy, gorsze siano i słoma. Przykładowa dawka normowana dla opasów może zawierać: 25 kg kiszonki, 50 kg wywaru i pulpy, słomę lub siano do woli. Przykładowe stosowanie pasz treściwych: około 35 kg kiszonki z kukurydzy, 3 kg mieszanki treściwej i ok 4 kg słomy.

Redakcja AgroNews, fot.:flickr/Global Panorama
Źródło:Bukaciarnia